Η παρατεταμένη παραμονή στο διάστημα επιφέρει σημαντικές αλλαγές στο ανθρώπινο σώμα, όπως καταγράφηκε στην περίπτωση των αστροναυτών Μπουτς Γουίλμορ και Σάνι Γουίλιαμς, οι οποίοι επέστρεψαν πρόσφατα στη Γη μετά από 286 ημέρες στον Διεθνή Διαστημικό Σταθμό (ΔΔΣ).
Οπτικές και νοητικές επιπτώσεις: Η έλλειψη βαρύτητας προκαλεί συγκέντρωση υγρών στο κεφάλι, αυξάνοντας την πίεση στα μάτια. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε αλλαγές στο σχήμα του ματιού, οίδημα στο οπτικό νεύρο και πτυχώσεις στην κόρη, με αποτέλεσμα θολή όραση.
Περίπου το 70% των αστροναυτών αναφέρουν τέτοια προβλήματα, τα οποία ενδέχεται να γίνουν μόνιμα. Επιπλέον, η πίεση από τα υγρά στο κρανίο, το στρες και η έλλειψη ύπνου μπορεί να επηρεάσουν τη νοητική λειτουργία, προκαλώντας αργότερες αντιδράσεις, κενά μνήμης και προβλήματα προσοχής.
Μυοσκελετικά προβλήματα και βάρος: Η μικροβαρύτητα οδηγεί σε χαλάρωση των μυών και του σκελετού. Ένας αστροναύτης ηλικίας 30-50 ετών μπορεί να χάσει τη μισή του δύναμη μέσα σε έξι μήνες σε τέτοιες συνθήκες, ενώ η αποκατάσταση απαιτεί τουλάχιστον έξι εβδομάδες μετά την επιστροφή στη Γη.
Οι μύες ατροφούν και η πυκνότητα των οστών μειώνεται. Για αυτόν τον λόγο, η NASA συνιστά τουλάχιστον δύο ώρες καθημερινής άσκησης στον ΔΔΣ. Η απώλεια οστικής πυκνότητας μπορεί να είναι μόνιμη. Επιπλέον, οι αστροναύτες αντιμετωπίζουν δυσκολίες στη διατήρηση του βάρους τους λόγω ναυτίας και απώλειας γεύσης και όσφρησης, με αποτέλεσμα μειωμένη όρεξη. Για αυτό ακολουθούν δίαιτα υψηλών θερμίδων.
Επίδραση στην καρδιά, το δέρμα και το ανοσοποιητικό: Η καρδιά ατροφεί λόγω μειωμένης ανάγκης για έντονη κυκλοφορία αίματος. Η μικροβαρύτητα λεπταίνει την επιδερμίδα κατά 20%, περιορίζοντας την αναγέννηση του δέρματος, ενώ οι αστροναύτες συχνά αναφέρουν εξανθήματα και αργή επούλωση τραυμάτων. Η κατανομή των υγρών στο σώμα αλλάζει, με περισσότερα από 5 λίτρα να μετακινούνται προς το κεφάλι, προκαλώντας πρήξιμο στο πρόσωπο και αδυνάτισμα των ποδιών. Αυτή η αλλαγή αυξάνει τον κίνδυνο θρόμβωσης, που μπορεί να απαιτήσει θεραπεία στη Γη.Αυξημένη έκθεση στην ακτινοβολία και κίνδυνοι για το DNA: Παρά τη θωράκιση του ΔΔΣ, οι αστροναύτες εκτίθενται σε υψηλά επίπεδα ακτινοβολίας. Σε μία εβδομάδα στο διάστημα, απορροφούν την ίδια ποσότητα ακτινοβολίας που θα δέχονταν στη Γη σε ένα έτος. Αυτή η έκθεση μπορεί να προκαλέσει βλάβες στο DNA, αυξάνοντας τον κίνδυνο καρκίνου και νευρολογικών διαταραχών.
Αποκατάσταση στη Γη: Η NASA εφαρμόζει πρωτόκολλα αποκατάστασης διάρκειας τουλάχιστον 45 ημερών. Αρχικά, οι αστροναύτες επικεντρώνονται στην αποκατάσταση της ισορροπίας και της κινητικότητάς τους, καθώς μετά από μήνες σε μηδενική βαρύτητα δυσκολεύονται να σταθούν και να περπατήσουν. Στη συνέχεια, ακολουθούν προγράμματα ενδυνάμωσης για την αποκατάσταση της μυϊκής και καρδιαγγειακής λειτουργίας, ενώ το τελευταίο στάδιο περιλαμβάνει έντονες σωματικές δραστηριότητες για την πλήρη επαναφορά τους. Ωστόσο, οι επιπτώσεις της μακροχρόνιας διαστημικής παραμονής μπορεί να συνοδεύουν τους αστροναύτες για πάντα, ειδικά όσον αφορά την οστική πυκνότητα, την όραση και την κυκλοφορία του αίματος.